post-metropolis

ผมเพิ่งทราบตอนที่มาอยู่ที่นี่ใหม่ๆ ว่าเยอรมันในปัจจุบันนี้นั้น เมื่อแต่เดิมประกอบขึ้นด้วยอาณาจักรสองอาณาจักรเป็นอย่างน้อย คืออาณาจักรปรัสเซียที่มีศูนย์กลางที่มหานครเบอร์ลินในปัจจุบัน และอาณาจักรบาเยิร์น (บาวาเรีย) ที่มีศุนย์กลางที่เมืองมิวนิก รัฐบาเยิร์นทางตอนใต้ของเยอรมัน แต่เดิมนั้นไม่ได้เป็นส่วนหนึ่งของประเทศนี้นะครับ เดิมทีเมื่อก่อนสงครามโลกครั้งที่ 1 บาเยิร์นเป็นอาณาจักรอิสระที่มีกษัตริย์เป็นของตนเอง ที่รุ่งรืองถึงขีดสุดสมัย บาโรค-ร็อคโกโก ที่มีสายสัมพันธ์ค่อนข้างจะแนบแน่นกับราชวงศ์ทางออสเตรีย-ฮังการี แต่ก็ได้ถูกรวมชาติเป็นเยอรมันในภายหลัง ในสมัยของบิสมาร์ค เมื่อเยอรมันได้สิ้นสุดการปกครองโดยกษัตริย์ลง

รัฐบาเยิร์นมีเอกลักษณ์ทางวัฒนธรรมที่โดดเด่นเป็นของตนเอง ทั้งทางสถาปัตยกรรมและวัฒนธรรม อาจกล่าวได้ว่าถึงแม้จะรวมเป็นชาติเยอรมันแล้ว แต่ลึกๆ คนบาเยิร์นจะภูมิใจในความเป็นบาเยิร์นของเค้ามากๆ เช่นมี เบียร์อันโด่งดังของแคว้น (Paulaner) งานเทศกาลเบียร์ Oktoberfest มีรถยนต์ที่ผลิตเอง ที่เอาธงของรัฐเป็นโลโก้ (BMW = Bavaria Motor Works)มีทีมฟุตบอลชื่อดัง (Bayern Munich)ตลอดถึงความที่เคยมีกษัตริย์ของตนเอง เป็นต้น

สิ่งนี้ทำให้ผมคิดถึงความคล้ายคลึงอย่างหนึ่งทำนองนี้ในบ้านเรา (แต่ไม่ได้หมายถึงความคล้ายทางภูมิศาสตร์)นั่นคือ อาณาจักรล้านนาที่มีเอกลักษณ์เป็นของตัวเอง แตกต่างจากอาณาจักรปรัสเซียแบบไทยๆ (อยุธยา-รัตนโกสินทร์)ที่ล้านนาเองก็มีสายสัมพันธ์แนบแน่นกับอาณาจักรทางเหนือ ก่อนที่จะถูกรวมเป็นสยามประเทศอย่างในปัจจุบัน และเมืองเชียงใหม่เองอาจเทียบเคียงได้กับเมืองมิวนิกในฐานะที่เป็นเมืองหลวงรัฐแป็นเมืองสำคัญทางเศรษฐกิจ สิ่งที่สะท้อนใจผมมากๆ คือ ในขณะที่บาเยิร์น-มิวนิกพัฒนาเมืองโดยรักษาฐานทางวัฒนธรรม ไม่ว่าจะเป็น สถาปัตยกรรม ศิลปะ ผู้คนเป็นของตนเองขึ้นมาได้ ในขณะที่ล้านนากำลังจะรับเอาวาทกรรมการพัฒนาจากส่วนกลางมาทั้งดุ้น เช่น โครงการทางด่วนที่ลอกแบบความล้มเหลวมาจาก กทม หรือความอ่อนแอของท้องถิ่นที่ไม่อาจผสานรากตัวเองควบคู่ไปกับการพัฒนาได้

ก่อนตายผมจะได้เห็นรถรางวิ่งในเชียงใหม่ แทนที่จะเป็นตอม่อทางด่วนไหมหนอ!!!